۱) شپشک ها:
شپشک، به عنوان یکی از شایع ترین آفات مرکبات، شبیه تاول هایی در سراسر شاخه پراکنده می شود (در شکل زیر). یک تار بسیار ضعیف، که از خار به شاخه متصل شده است. وقتی شپشک به درخت متصل می شود، اغلب به صورت برجستگی های پوسته ای یا شبیه جو دوسر یا مومی روی درخت ظاهر می شود، اغلب با قسمت هایی از رشد خود درخت اشتباه گرفته می شود.
شپشک ها، حشراتی هستند که شیره گیاهان را می مکند و ماده ای چسبناک به نام عسل تولید می کنند. اگر روی درخت باقی بماند، کپک سیاه دوده مانند تشکیل می شود.
انواع شپشک مرکبات:
به طور کلی شپشک ها به دو دسته تقسیم می شوند که هر دسته شامل زیرمجموعه های مختلفی می باشد:
♣ شپشک سپردار قهوه ای مرکبات:
نوع ماده این شپشک ها، قسمت های دهان خود را وارد می کنند و دیگر هرگز حرکت نمی کنند. غذا خوردن و تولید مثل در همان نقطه انجام می گیرد. نوع نر این شپشک ها نیز تا زمان بلوغ بی حرکت هستند. این نوع حشرات مرکبات از پوشش محافظتی تشکیل شده از موم و پوست های ریخته شده در مراحل اولیه استفاده می کند که زره و سپر آن ها را ایجاد می کند. این آفات مرکبات مدت زیادی پس از مرگ حشره بر روی گیاه یا میوه باقی می ماند و میوه هایی با شکل ناهنجار ایجاد می کند. برای مبارزه با آفت مرکبات ماننده شته ها، باید از سم های شته کش موثر و قوی استفاده نمود. شامل انواع زیر هستند:
- پارلاتوریا سیاه
- شپشک آرد آلود مرکبات (شپشک برفی مرکبات)
- شپشک قرمز مرکبات
- شپشک بنفش مرکبات
♣ شپشک نرم مرکبات:
شپشک های نرم مرکبات نیز از طریق ترشح موم، یک پوشش محافظ ایجاد می کنند، اما این پوسته سخت نشده است که شپشک سپردار تولید می کند. شپشک های نرم را نمی توان از پوسته جدا کرد و ماده ها آزادانه بر روی پوست درخت پرسه می زنند تا زمانی که تخم ها شروع به شکل گیری کنند. عسل ترشح شده توسط شپشک نرم، قارچ کپک دوده ای را جذب می کند، که به نوبه خود برگ های مرکبات را می پوشاند و از فتوسنتز جلوگیری می کند. هنگامی که مرده است شپشک نرم به جای گیر افتادن در ترازوی زرهی از روی درخت می افتد. این حشره، شامل انواع زیر است:
- شپشک بالشتک مرکبات
- شپشک سیاه مرکبات
۲) شته ها:
شته ها، هنگام تغذیه از گیاه، یک ماده چسبناک تولید می کنند. این رفتار در سایر حشرات مکنده ی شیره از قبیل: قارچ ها و شپشک ها مشترک است. شته، حشره ای است که از آفت های مضر مرکبات است. شته مرکبات، ساقه ها و برگ های جدید درختان مرکبات را آلوده می کند و علاوه بر آسیب به تغذیه، ناقل بسیار سریعی از ویروس تریستزای مرکبات است.
انواع شته مرکبات:
شته های مرکبات غالباً در رنگ های مختلفی همچون زرد، قرمز، قهوه ای، سبز، خاکستری و مشکی دیده می شود.
۳) کنه ها:
کنه، یک نوع رایج از آفات محصولات مرکبات است و عادات تغذیه ای آن ها باعث ایجاد برگ زدایی و کاهش سلامت درخت و افت باروری می شود. در حالی که کنه های مرکبات در تعداد کم آسیب رسان نیستند، اما آلودگی های بزرگ می تواند به قسمت های جوان گیاه آسیب برساند. در نتیجه ی حمله کنه ها، برگ ها لکه دار شده و میوه های معیوب (مانند شکل زیر) به وجود می آیند. همانطور که مشاهده می کنید، میوه ی پرتقال بر اثر حمله کنه، به این حالت درآمده است.
کنه های مرکبات کوچک هستند، معمولاً طول آنها کسری از میلی متر است. آنها در طیف وسیعی از رنگ های مختلف یافت می شوند. کنه ها حشرات نیستند و با عنکبوت و کنه ارتباط نزدیکی دارند.
انواع کنه مرکبات:
کنه های مرکبات، گونه های متعددی دارند. رایج ترین این آفات عبارتند از: کنه های قرمز مرکبات، کنه های مرکبات تگزاس و کنه های زنگ زده. کنه های قرمز مرکبات در درجه اول باعث آسیب به میوه می شوند، در حالی که کنه های زنگ زده مسئول آسیب برگ هستند که به صورت تکه های زرد رنگ، نکروزه یا از بین رفتن لایه های براق و اپیدرمی ظاهر می شوند. در بحث مبارزه با آفات مرکبات، از بین بردن کنه ها، جزو اولویت های اساسی است.
- کنه قرمز مرکبات
- کنه زنگ مرکبات
- کنه مرکبات جنوب یا کنه شرقی مرکبات
۴) تریپس مرکبات:
یکی دیگر از آفت های مهم مرکبات، تریپس مرکبات است که نوع بالغ آن، حشرات کوچکی به رنگ زرد نارنجی با بال های حاشیه ای هستند.
در طول بهار و تابستان، ماده ها حدود ۲۵ تخم در بافت جدید برگ، میوه جوان یا شاخه های سبز می گذارند. در پاییز، تخم های زمستان گذرانی بیشتر در آخرین ترشحات رشد فصل گذاشته می شوند. تخم های زمستان گذرانی در ماه فروردین، در حدود زمان رشد جدید بهار تخم ریزی می کنند. لاروهای تازه متولد شده بسیار کوچک هستند، در حالی که لاروهای خردسال تقریباً به اندازه بزرگسالان، دوکی شکل و بدون بال هستند. آنها به طور فعال از برگ ها و میوه های لطیف، به ویژه در زیر کاسبرگ های جوان تغذیه می کنند. تریپ های نوجوان و بالغ (پروپوپا و شفیره) تغذیه نمی کنند و رشد خود را در زمین یا شکاف درختان کامل نمی کنند. وقتی بزرگسالان ظاهر می شوند، به طور فعال در اطراف شاخ و برگ درخت حرکت می کنند. تریپس مرکبات، سلول های اپیدرم روی میوه را سوراخ می کند و جای زخم های ضخیم، لکه های خاکستری یا نقره ای روی پوست بر جای می گذارد.
۵) پروانه مینوز برگ مرکبات (برگ بر مرکبات):
گرچه پروانه مینوز برگ مرکبات یکی دیگر از آفات مرکبات است که با اینکه ناخوشایند است، اما معمولاً برای درختان مرکبات زیاد مضر نیست. پروانه مینوز برگ با خطوط پیچیده در برگها مشخص می شود. درختان مرکبات بالغ (بیش از ۴ سال) به طور کلی آسیب برگ را توسط پروانه مینوز برگ مرکبات تحمل می کنند و تأثیر کمی بر رشد درختان و عملکرد میوه دارند. پروانه مینوز برگ مرکبات احتمالاً باعث آسیب بیشتر در درختان جوان مرکبات می شود زیرا آسیب محلول پاشی، رشد قوی آنها را کاهش می دهد. بعید است حتی هجوم شدید پروانه مینوز برگ مرکبات به درختان جوان باعث مرگ درختان شود. برای مبارزه با آفات مرکبات، برای این گونه ی خاص، برگ های آسیب دیده توسط پروانه مینوز برگ مرکبات را هرس نکنید زیرا مناطق آسیب دیده برگ همچنان به تولید غذا برای درخت ادامه می دهند.
۶) نرمتنان مضر مرکبات:
نرم تنان از جمله حلزون ها، یکی دیگر از آفت های مهم مرکبات است که با تغذیه از میوه های رسیده و بالغ، به میوه ها و برگ های درختان جوان و پوست درختان جوان در باغات مرکبات، آسیب می رسانند. آسیب میوه به صورت نواحی مدور جویده شده در پوست ظاهر می شود (شکل زیر). از بین بردن نرمتنانی مانند حلزون ها، در خط مقدم مبارزه با آفات مرکبات قرار دارد.
حلزون قهوه ای باغی، شایع ترین گونه حلزون است که باعث خرابی در باغات مرکبات می شود. حلزون های سفید دیگری که ممکن است برای مرکبات مشکل ایجاد کنند شامل حلزون سفید ایتالیایی، حلزون تاکستان یا حلزون سفید معمولی و حلزون های مخروطی کوچک است. توصیه می کنیم حتماً سایر مقالات مرتبط با این موضوع را مطالعه کنید.